Το χρονικό της εφόδου στο «Κράτος του Ο.Ε.Μ»

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΙΧΕ ΕΓΚΡΙΘΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ


Το σχέδιο για την αστυνομική έφοδο στο διαμέρισμα του γιατρού Τσιρώνη καταρτίσθηκε στο υπουργείο Δημόσιας τάξης και ενεκρίθη από τις δικαστικές αρχές. Αποφασίστηκαν τα εξής:
• Η επιχείρηση να εκτελεσθεί από τη Διμοιρία Ειδικών αποστολών της αστυνομίας πόλεων που ιδρύθηκε πριν δυο μήνες και τα μέλη της είναι επίλεκτα και πολλά από αυτά έχουν εκπαιδευτεί στο εξωτερικό.
• Να παρίσταται εισαγγελέας, να αποκλεισθούν από δυνάμεις της Αστυνομίας τα οικοδομικά τετράγωνα γύρω από την πολυκατοικία της οδού Άρεως, να διακοπεί η κυκλοφορία πεζών και αυτοκινήτων, δεκαπέντε λεπτά πριν από την επέμβαση και να χρησιμοποιηθούν καπνογόνα και αναισθητικά σπρέι για την εξουδετέρωση του Τσιρώνη.
Επίσης, αποφασίστηκε να εκκενωθεί από τους ενοίκους του διαμερίσματος, που βρίσκεται πλάι σε εκείνο, στο οποίο είχε αυτοφυλακιστεί ο Τσιρώνης και είχε εγκαταστήσει το Κράτος του Ο.Ε.Μ, για να διευκοληθούν οι αστυνομικοί στις κινήσεις τους. Ο γιατρός Τσιρώνης είχε αντιληφθεί, φαίνεται, τις ύποπτες κινήσεις και περίμενε την επέμβαση της αστυνομίας. Απέκλεισε ένα από τα υπνοδωμάτια του διαμερίσματος, προς την πλευρά της οδού Άρεως, και το οχύρωσε. Τοποθέτησε πίσω από τις πόρτες το ηλεκτρικό ψυγείο, την κουζίνα, το πλυντήριο, τα κρεβάτια, έπιπλα και άλλα αντικείμενα για να τα χρησιμοποιήσει σαν καταφύγιο σε περίπτωση ανάγκης. Έτσι και έγινε. Ο αρχηγός του ΟΕΜ φαίνεται ότι ήταν αποφασισμένος να μην παραδοθεί και να τα παίξει όλα για όλα. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόλις οι αστυνομικοί χτύπησαν την πόρτα του διαμερίσματος του και του ζήτησαν να ανοίξει, εκείνος φώναζε: «Φασίστες, ελάτε να με πιάσετε! Το κράτος του ΟΕΜ θα γίνει ο τάφος σας...»Πίστευε ο Τσιρώνης ότι αυτή τη φορά δεν θα κατάφερναν να φτάσουν στο οχυρωμένο δωμάτιο και το σχέδιο για τη σύλληψη του θα αποτύγχανε. Αλλά η Αστυνομία ήταν αποφασισμένη να μπει στο διαμέρισμα και να συλλάβει τον αρχηγό του ΟΕΜ.

Η εφαρμογή του σχεδίου

Είκοσι οχτώ κομάντος της Αστυνομίας Πόλεων, με επικεφαλής τον Αστυνόμο κ. Μ. Γεωργ.... ανέβηκαν στην πολυκατοικία και κύκλωσαν το διαμέρισμα. Η επιχείρηση άρχισε στις 4 τα ξημερώματα και στηρίχτηκε βασικά στον αιφνιδιασμό και την αποφασιστικότητα των αστυνομικών, οι οποίοι ανέλαβαν να εκτελέσουν το σχέδιο.
Η εντολή να γίνει η επιχείρηση τα ξημερώματα, δόθηκε μια ώρα μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας. Οι δυνάμεις της Αστυνομίας ήταν σε ετοιμότητα και κινητοποιήθηκαν στις 3.15 χθες το πρωί. Μέχρι την ώρα εκείνη, ήταν απόλυτη ησυχία στην οδό Άρεως, χωρίς να παρατηρείται καμία κίνηση αστυνομικών. Στο διαμέρισμα του Τσιρώνη ήταν αναμμένο φως. Ας δούμε όμως λεπτό προς λεπτό το χρονικό της επιχειρήσεως, όπως εξελίχθηκε:
Ώρα 3.20: Αυτοκίνητο της Ασφάλειας «Φιατ» με άσπρο χρώμα, σταμάτησε στην γωνία των οδών Άρεως και Αλκυόνης. Ο οδηγός έπαιζε το ρόλο του παρατηρητή. Το βλέμμα του ήταν καρφωμένο προς το σημείο της πολυκατοικίας. Το ίδιο έγινε και σε άλλες γωνιές, σε απόσταση 150-200 μέτρων από το σπίτι του Τσιρώνη, ενώ ταυτόχρονα άρχισαν να παρατηρούνται κινήσεις αστυνομικών με πολιτική περιβολή.
Ώρα 3.35: Εμφανίστηκαν οι πρώτες δυνάμεις της Αστυνομίας. Έφθασαν με υπηρεσιακά λεωφορεία στην πλατεία Παναγίτσας και ακροβολίστηκαν στα γύρω οικοδομικά τετράγωνα, τα οποία και αποκλείσθηκαν σε ακτίνα πεντακοσίων, περίπου, μέτρων. Από τη στιγμή εκείνη, διακόπηκε η κυκλοφορία αυτοκινήτων και πεζών, ενώ στην πλατείας της εκκλησίας της Παναγίτσας ήταν ανώτατος αξιωματικός της Αστυνομίας Πόλεων με τον εισαγγελέα κ. Δεβετζα. Ο γενικός διευθυντής της Αστυνομίας Αθηνών ήταν εγκατεστημένος στην αίθουσα επιχειρήσεων της Αμέσου Δράσεως και έδινε εντολές από τον ασύρματο.
Ώρα 3.45: Η Διμοιρία Ειδικών Αποστολών της Αστυνομίας Πόλεων, με τον αστυνόμο Γεωργ... κατευθύνεται προς την πολυκατοικίας της οδού Άρεως/ Πρόκειται για 28 αστυφύλακες και υπαξιωματικούς, που είναι εφοδιασμένοι με μικρά αυτόματα όπλα και φοράνε αλεξίσφαιρα γιλέκα.
Ώρα 3.50: Ο επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων διευθυντής κ. Ψυχογιός και ο εισαγγελέας κ. Δεσβέτζας φεύγουν από την πλατεία της εκκλησίας της Παναγίτσας και ακολουθούν τους 28 κομάντος.
Ώρα 4.00: Οι 28 κομάντος της Αστυνομίας περνάνε την πόρτα της πολυκατοικίας της οδού Άρεως 35. Εχουν χωρισθεί σε δυο ομάδες. Η μια από αυτές, πήγε μπροστά στην είσοδο του διαμερίσματος Τσιρώνη και η άλλη ομάδα άνοιξε με κλειδί και περασε στο εσωτερικό του πλαϊνού διαμερίσματος, που είχε εκκενωθεί από τους ενοίκους του.
Ώρα 4.05: Οι αστυνομικοί χτυπάνε την πόρτα του Τσιρώνη:
-Άνοιξε, Αστυνομία....
Ο αρχηγός του ΟΕΜ απαντάει:
- Ελάτέ να με πιάσετε...
Οι αστυνομικοί που ήταν στο διάδρομο, μπροστά στην πόρτα του διαμερίσματος χτυπάνε με βαριοπούλας την κλειδαριά. Η πόρτα όμως δεν υποχωρεί και οι αστυνομικοί χτυπάνε τώρα τους μεντεσέδες, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Οι αστυνομικοί, που αποτελούσαν τη δεύτερη ομάδα, βγήκαν στην βεράντα και πήδησαν στο χώρο του διαμερίσματος, όπου ήταν κλεισμένος ο Τσιρώνης με τα άλλα μέλη της οικογένειας του.
Ώρα 4.10: Ακούγονται δυνατοί κρότοι. Οι αστυνομικοί χτυπάνε τα ρολά στις μπαλκονόπορτες. Σπάνε τα τζάμια και πέφτουν με πάταγο. Αναστατώνεται η περιοχή. Τρομαγμένοι οι ένοικοι των γύρω σπιτιών βγαίνουν με τις πυτζάμες και τα νυχτικά στις βεράντες και τα παράθυρα τους. Οι γωνιές των δρόμων, που έχουν αποκλεισθεί από αστυνομικούς,
γεμίζουν κόσμο. Κάτοικοι της περιοχής, που πετάχτηκαν έντρομοι από τα κρεβάτια τους και βγήκαν στους δρόμους. Αντιλαμβάνονται ότι γίνεται επιχείρηση στο σπίτι του Τσιρώνη και παρακολουθούν με αγωνία την εξέλιξη.
Ώρα 4.15: Οι αστυνομικοί ρίχνουν καπνογόνες βόμβες στο υπνοδωμάτιο, από τρύπες που άνοιξαν. Ταυτόχρονα γίνεται χρήση αναισθητικού σπρέι. Έπιασε φωτιά στο δωμάτιο και η ατμόσφαιρα έγινε βαρεία για τον Τσιρώνη και τα άλλα μέλη της οικογένειας του. Περισσότερο για την 8χρονη κόρη του, Σοφία. Ακούγεται η φωνή του αστυνόμου Γεωργιακακη:
- Άφησε το παιδί να βγει έξω και παραδόσου!
Ο Τσιρώνης δεν ακούγεται καθόλου. Έρχεται όμως σε δύσκολη θέση, βλέπει τη μικρή, που δεν μπορεί να ανασάνει μεσα στο δωμάτιο και την παροτρύνει να κινηθεί προς τους αστυνομικούς, οι οποίοι βγάζουν το παιδί από την μπαλκονόπορτα.
Πριν από όλα αυτά, όταν οι αστυνομικοί ανέβηκαν στη βεράντα, ο Τσιρώνης έβαλε σε λειτουργία το μαγνητόφωνο. Από τα μεγάφωνα ακούγονταν αντάρτικα τραγούδια. Οι αστυνομικοί έσπασαν τα μεγάφωνα, που ήταν στην βεράντα και ο ήχος δεν ακούγονταν, παρά μόνο στο διαμέρισμα του Τσιρώνη.
Ώρα 4.17: Ακούγονται πυροβολισμοί. Σε κάποια στιγμή πυροβόλησε ο Τσιρώνης, προς την είσοδο του διαμερίσματος. Αντιπυροβόλησαν και οι αστυνομικοί. Όπως έγινε γνωστό, από τη δύναμη της Αστυνομίας, πυροβόλησαν ο επικεφαλής κ. Ψυχογιός και ένας αστυφύλακας. Ο κ. Ψυχογιός και ο κ. Δερβέτζας είχαν ανέβει στην πολυκατοικία για να παρακολουθήσουν την επιχείρηση.
Ώρα 4.20: Βγαίνουν από το υπνοδωμάτιο και οι δυο γιοι του Τσιρώνη, Παναγιώτης και Κώστας και αμέσως μετά η νεαρή επισκέπτρια. Οι αστυνομικοί τους περνάνε στο πλαϊνό διαμέρισμα και τους κατεβάζουν στο δρόμο.
Στο υπνοδωμάτιο μένουν ακόμη ο Τσιρώνης και η γυναίκα του. Ανησυχούν για την τύχη των παιδιών τους και ιδιαίτερα για την 8χρονη κόρη τους Σοφία. Οι αστυνομικοί βάζουν τη μικρή και μιλάει από τηλεβόα:
-Μαμά, είμαι καλά...
-Μπαμπά, κατέβα κάτω...

Και το τέλος
Η μικρή επαναλαμβάνει τις φράσεις των αστυνομικών. Ο Τσιρώνης ακούει τη φωνή της κόρης του, στην οποία έχει ιδιαίτερη αδυναμία, αλλά δεν απαντάει. Οι αστυνομικοί τον πιέζουν:
-Τσιρώνη, παραδόσου! Δεν θα σε πειράξει κανένας...
Ο αρχηγός του ΟΕΜ δεν βγαίνει από το δωμάτιο. Οι αστυνομικοί συνεχίζουν να χτυπάνε τις πόρτες, αλλά δεν μπορούν να φτάσουν στο σημείο, όπου είναι οχυρωμένος ο Τσιρώνης. Η ώρα είναι 4.30. Ο Τσιρώνης φωνάζει δυνατά:
-Ζήτω η λευτεριά! Ζήτω ο ΟΕΜ!
Ακούγεται πυροβολισμός και από τον ασύρματο των αστυνομικών μεταδίδεται πως ο Τσιρώνης αυτοκτόνησε. Την ίδια στιγμή η γυναίκα του φωνάζει:
- Οι φασίστες σκότωσαν τον Τσιρώνη μέσα στο σπίτι του...!
Δραματικό το τέλος της επιχείρησης. Το διαμέρισμα βάφεται με αίμα και το σκηνικό πέφτει βαρύ. Παγωμάρα στους ενοίκους των γύρω σπιτιών που είχαν βγει στους δρόμους και λίγη ώρα πριν έλεγαν ότι «επιτέλους έφτασε η ώρα να βρούμε την ησυχία μας». Όταν όμως πληροφορούνται το αποτέλεσμα, το πρόσωπο τους αλλάζει όψη. Γυρίζουν στα σπίτια τους, με σκυφτό το κεφάλι....
Δεν περνάει πολλή ώρα και ο τραυματισμένος θανάσιμα Τσιρώνης μεταφέρεται με ασθενοφόρο στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, όπου οι γιατροί δεν είναι σε θέση να του προσφέρουν καμιά βοήθεια. Ο αρχηγός του ΟΕΜ είναι νεκρός. Με αστυνομικό αυτοκίνητο μεταφέρονται στη Γενική Ασφάλεια Αθηνών η γυναίκα του Τσιρώνη, οι δυο γιοι του και η νεαρή επισκέπτρια. Μαζί και το 8χρονο κορίτσι. Πληγωμένο από τις εικόνες που έζησε, δεν έλεγε να ξεκολλήσει από τα χέρια της μητέρας της και των δυο αδελφών της. Στην Ασφάλεια, η γυναίκα του Τσιρώνη, οι γιοι του και η νεαρή επισκέπτρια εξετάστηκαν από αξιωματικούς της Υπηρεσίας Πληροφοριών και αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι. Γύρισαν στο σπίτι τους, όπου λίγες ώρες νωρίτερα ο αρχηγός του ΟΕΜ έδωσε την τελευταία μάχη της ζωής του. Πριν από την επιχείρηση στο σπίτι του Τσιρώνη συνελήφθη ο υπαρχηγός του ΟΕΜ Ιωάννης Σκανδάλης και καταζητούνται άλλα δυο άτομα. Μετά την μεταφορά του νεκρού Τσιρώνη, έγινε αυτοψία στο διαμέρισμα και βρέθηκε ένα πιστόλι των «7,65» με μια σφαίρα στη δεσμίδα και έντυπο υλικό του ΟΕΜ. Στους τοίχους του διαμερίσματος βρέθηκαν βλήματα από όπλα αστυνομικών και βλήματα από το πιστόλι του Τσιρώνη στους τοίχους του διαδρόμου.

Οι δημοσιογράφοι
Άγνωστο γιατί- και όχι για λόγους ασφαλείας, όπως επικαλούνται οι αστυνομικοί- δεν επιτράπηκε σε δημοσιογράφους να πλησιάσουν κάπως κοντά στην πολυκατοικία της οδού Άρεως 35 και να σχηματίσουν προσωπική αντίληψη, για την εκτέλεση της επιχειρήσεως΄. Δυο αστυνομικοί συντάκτες, που βρέθηκαν εκεί, κρατήθηκαν σε μεγάλη απόσταση και δεν αφέθηκαν ελεύθεροι να κινηθούν προς το σημείο της πολυκατοικίας, μετά την παραλαβή του θανάσιμα τραυματισμένου Τσιρώνη.
Η απαγόρευση προερχόταν προσωπικά από το γενικό διευθυντή της Αστυνομίας Αθηνών κ. Λεμονή, που είχε πάρει, από ότι φαίνεται, εντολές από τον υπουργό Δημόσιας Τάξεως να μην πλησιάσουν δημοσιογράφοι. Αλλά για ποιο λόγο; Τι είχε η Αστυνομία να κρύψει από τους δημοσιογράφους; Κάνει λάθος ο γενικός διευθυντής της Αστυνομίας Αθηνών, αν πιστεύει ότι οι δημοσιογράφοι θα ενημερώνουν την κοινή γνώμη με ανακοινώσεις, που εκδίδονται από την Αστυνομική Διεύθυνση. Αυτά γίνονταν στη διάρκεια της δικτατορίας..

Για τι διωκόταν
Ο γιατρός Τσιρώνης διωκόταν με βάση τα παρακάτω δικαστικά έγγραφα:
• 20092/73 του Πλημμελειοδικείου Αθηνών για καταδίκη σε τρεις μήνες και δέκα ημέρες φυλάκιση για περιύβριση αρχής, εξύβριση και απειλή
• 40780/76 του Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε οκτώ μήνες φυλάκιση και χρηματική ποινή 15000 δρχ για παράβαση του νόμου περί επιταγών.
• 13374/74 του Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε εφτά μήνες φυλάκιση για περιύβριση της αρχής.
• 20789/76 του Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης σε έξη μήνες φυλάκιση για περιύβριση της αρχής, εξύβριση και απειλή.
• Ένταλμα συλλήψεως από 24.../78 για απόπειρα ανθρωποκτονίας, παράνομη οπλοφορία, οπλοχρησία. Πρόκειται για τα επεισόδια που δημιουργήθηκαν από τον Τσιρώνη, την ημέρα που αυτοφυλακίσθηκε σπίτι του και μετέτρεψε το διαμέρισμα του σε «Κράτος του ΟΕΜ».

Ανακοίνωση του Υπουργείου

Από τις αρμόδιες αρχές εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση: Το υπουργείο Δημόσιας Τάξεως από τον Δεκέμβρη του 1977 είχε επισημάνει την ανάγκη τερματισμού του θέματος Τσιρώνη, με μια καθαρά αστυνομική επιχείρηση. Για το σκοπό αυτό είχε καταρτισθεί από τότε και ειδικό σχέδιο, το οποίο προέβλεπε την μέσα σε ελάχιστο χρόνο εξουδετέρωση του γιατρού και όσο τω δυνατών την αποφυγή δημιουργίας θυμάτων, δεδομένου ότι ο γιατρός Τσιρώνης και οπλοφορούσε, αλλά και διάθετε και διάφορα άλλα πυρομαχικά όπως χειροβομβίδες, εκρηκτικά κτλ. Επίσης από όλες τις προηγούμενες ενέργειες του, αεροπειρατεία, επεισόδια κλπ., φαινόταν αποφασισμένος να φθάσει στα άκρα, δηλαδή να σκοτώσει ακόμη και μέλη της οικογένειας του, εκτός από αστυνομικά όργανα που θα μετείχαν στην επιχείρηση.
Για να τεθεί όμως σε εφαρμογή μια οποιαδήποτε αστυνομική επιχείρηση και ειδικά η παραβίαση του οικογενειακού ασύλου, όπως είναι το σπίτι του γιατρού έπρεπε απαραιτήτως να είναι παρών αρμόδιος εισαγγελέας, γιατί βέβαια τα εντάλματα κατά του Τσιρώνη, δεν έλυναν από μόνα τους, τα χέρια του υπουργείου Δημόσιας Τάξεως.
Για το θέμα αυτό, τόσο στο υπουργείο Δημόσιας Τάξεως όσο και στο υπουργείο Δικαιοσύνης έγιναν προ καιρού συσκέψεις στις οποίες πήραν μέρος οι υπουργοί κ. Α. Μπάλκος, Γ. Σταμάτης όσο και ανώτατοι αστυνομικοί, καθώς και εισαγγελείς όπως ο κ. Κανίνιας παλαιοτέρα.
Κατά τις συσκέψεις αυτές, διαπιστώθηκε η ανάγκη τερματισμού του θέματος Τσιρώνη, αλλά από πλευράς δικαστικών λειτουργιών εκφράστηκαν επιφυλάξεις ως προς την αναγκαιότητα μιας αστυνομικής ενέργειας. Δηλαδή υποστηρίχθηκε ότι δεν υπήρχε λόγος να κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές, για ένα πρόσωπο που οι ενέργειες του ήταν φαιδρές.
Και όσο μεν ο γιατρός Τσιρώνης ενεργούσε κατά τρόπο φαιδρό επικρατούσε μια κάποια ανοχή προς το πρόσωπο του. Όταν όμως άρχισε να πυροβολεί, έστω και ασκόπως και να συλλαμβάνει και να κρατά έστω και για μικρό χρονικό διάστημα ομήρους, κρίθηκε σκόπιμο να επανεξετασθεί το όλο θέμα.
Προηγήθηκε ανταλλαγή σκέψεων μεταξύ υπουργείου Δημόσιας Τάξεως και δικαστικών αρχών, στις οποίες οι δικαστικές αρχές, συμφωνούσαν με την επιχείρηση Τσιρώνη, αλλά οι αστυνομικοί φοβούνταν ότι η προϋπόθεση της συστηματικής εφαρμογής των σχετικών νομικών προϋποθέσεων, θα τους στερούσε του πλεονεκτήματος του αιφνιδιασμού και θα υπήρχαν θύματα και ευθύνες.
Από πλευράς αστυνομικών αρχών διατυπώνονται αντιρρήσεις ως προς την ακριβή τήρηση του γράμματος του νόμου, δηλαδή π.χ χτύπημα της πόρτας του σπιτιού του γιατρού τρεις φορές και πρόσκληση άλλες τρεις φορές για να την ανοίξει, γιατί κάτι τέτοιο θα «δραστηριοποιούσε» τον γιατρό, με πιθανές συνέπειες σε βάρος ατόμων δεδομένου ότι ο Τσιρώνης διατηρούσε ολόκληρο οπλοστάσιο στο σπίτι του. Από αστυνομικής πλευράς εζητείτο άδεια για αιφνιδιαστική ενέργεια και παρουσία εισαγγελέως.
Τούτο, καθώς και όλες οι άλλες λεπτομέρειες, αποφασίσθηκε προχτές το απόγευμα, κατά τη διάρκεια συσκέψεως στο υπουργείο Δικαιοσύνης, παρουσία των υπουργών κ.κ Γ.Σταμάτη και Α. Μπάλκου και των αρμόδιων δικαστικών και αστυνομικών παραγόντων. Κατά την σύσκεψη, οι εισαγγελικές αρχές απεδέχθησαν τις θέσεις της αστυνομίας και συμφώνησαν στην αστυνομική επιχείρηση, με πλήρη συμπαράσταση.
Μετά τη σύσκεψη, τέθηκε στη διάθεση του υπουργείου Δημόσιας Τάξεως και των αστυνομικών αρχών, εισαγγελέας για την εκτέλεση της αστυνομικής επιχείρησης. Η επιχείρηση έγινε λίγες ώρες μετά, κατά τρόπο αστραπιαίο, τα ξημερώματα προχτές, με τα γνωστά αποτελέσματα.


Tο ΒΗΜΑ